ادبیات، هویت ماست
علیمحمد مؤدب، مدیر مؤسسه شهرستان ادب، در این مراسم با اشاره به حمایت چند خبرگزاری و تعدادی از سایتهای خبری از فعالیتهای ادبی کشور گفت: بهترین پشتیبان ما در حوزه ادبی، همین خبرگزاریها بودند که اگر کمک آنها نبود، فعالیتهای انجام شده در این زمینه انعکاس نمییافت. به نظر میرسد که سازمانها و نهادهایی مانند صدا و سیما و مراکز اقتصادی و سیاسی بیشتر میتوانند به کمک جریان ادبی کشور بیایند. ادبیات نیازی به طرفداریهای سیاسی یا ورزشی و... ندارد، اما آنها بینیاز از ادبیات نیستند. ادبیات هویت ما را تعریف میکند. کسی که با آن آشنا نباشد، ضعف خواهد داشت. تلاش همه ما، ساختن یک روش زندگی، تمدن و مجموعه هماهنگی است که مهمترین اولویت تجلی آن در ادبیات است.
وی ادامه داد: میان مجموعههای مؤثر کشور در حمایت از تولید ادبی همکاریای وجود ندارد، هرچند در بعضی موارد خاص اتفاقاتی رخ داده است اما اثرگذار نبوده است. به عنوان نمونه نمایندهای در مجلس شعری از آقای دکتر سیار را مطرح کردند و 100 نماینده نامهای را در تشکر از یک شاعر امضا میکنند. اما ما بیشتر از اینها از نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی و اقتصادی توقع داریم که به ادبیات توجه داشته باشند. چرا اگر در کتابی اشتباهی رخ دهد، در مجلس و در مناظرات انتخاباتی هم به آن اعتراض میشود، اما این همه کارهای ارزشمند و شایسته، بازتاب آنچنانی ندارند و مورد توجه و تقدیر قرار نمیگیرند. انتظار این است که برجستگان حوزههای مختلف ادبیات و سیاست و نظامیگری به طور جدی ادبیات را پیگیری کنند و آثار و چهره ها و محافل موثر را بشناسند و در هر سطحی که می توانند از تولید ادبیات خلاقانه حمایت کنند.
مدیر مؤسسه شهرستان ادب به روند کار و اهداف مؤسسه متبوعش اشاره کرد و افزود: مهمترین اتفاق در تجربیات ما این بود که ما با شناخت وارد کار شدیم. بچههای ما به واسطه این شناخت، نگاه جامعی دارند و میدانند که کار ادبی چگونه شکل میگیرد. این معرفت، محبت و ارادت و حرمت را به همراه دارد. ما در این سالها بیشترین تلاشمان معطوف به این بوده که اهمیت شعر را در مجموعه تمدنی خودمان نشان دهیم و حرمت مؤلف را پاس بداریم. این دو مقوله در نگاه ما جدی بود که در نهایت هر مؤلف خلاقی با هر سلیقه سیاسی و اجتماعی با ما فعالیت کند. پیشفرض این بود که مهمترین آدمهایی که در این بازی نفش ایفا میکنند، مؤلفان هستند. حفظ حرمت مؤلف بیش از هر کاری شاخصه شهرستان ادب است.
وی ادامه داد: به دنبال این اهداف، توان و امکانات صرف کارهای مهمتری شد و این نتیجه شناخت ما بود. در فعالیتهای معمول ادبی بیشتر همه درگیر استعدادیابی هستند، در حالی که در فضای امروز نیازی به این امر با این گستردگی و اینهمه بودجه و جشنواره موازی نیست. ما بیشتر به این نیازمندیم که بدانیم شاعری که امروز در جشنوارهها به عنوان برگزیده معرفی میشود، برای رشد و معرفیاش چه برنامهای خواهیم داشت و بعد برای اینکه او بتواند تولید کند، چه ایدههایی داریم.
ادبیات، هسته تمدن ماست
مؤدب به اهمیت ادبیات در روزگار ما اشاره کرد و گفت: در روزگاری زندگی میکنیم که رسانههای مختلفی دارند بر سر ما محتوا میریزند و ما هم داریم با وب و بشقابهای ماهواره این محتوا را دریافت میکنیم. این در حالی است که اگر بچههای ما حرفهایمان را از خودمان نگیرند، دیگر بچههای ما نیستند. سالها برای پرورش آنها زحمت کشیده میشود، هزینه صرف میشود، اما وقتی بزرگ میشوند میفهمیم که آب به آسیاب دیگری ریختهایم. در دنیای جدید خط ادبیات، مهمترین خط است. ادبیات هسته تمدن ماست. اگر ادبیات پویندهای نداشته باشیم، در شبکههای تلویزیونی آب به آسیاب دیگری خواهیم ریخت. موسیقی، سینما و دیگر شاخههای هنری ما بدون دانش و معرفت بومی و ادبیات بومی قوی آسیبزا خواهند بود، کما اینکه کارهای بیریشه الآن هم در حال انجام است که بدیهای فرهنگ غرب مثلاً پوچگرایی را اشاعه میدهند. ما کارهای پرهزینه بسیاری در حوزه فرهنگ و هنر و رسانه انجام میدهیم، اما هسته اصلیای که همه اینها را حمایت میکند و معنی میدهد، خط ادبیات است که اگر درست نشود، همه این خطها در اختیار محتوای بیگانه قرار خواهد گرفت.
امیدواریم «شهرستان ادب» به درد قبر و قیامت ما بخورد/عموم فعالیتهای ادبی چون مبتنی بر شناخت نیست، بودجهمحور است
وی با بیان اینکه بچههای ما در شهرستان ادب با شناخت وارد کار شدهاند، افزود: ما در این مسیر تجربههای دیگر مجموعهها را بررسی کردیم و برای همین منظور جلسات متعددی تشکیل شد تا نحوه ورود به این حوزه مشخص شود. بهترین تجربههای فعالیتهای ادبی رصد شد. همه این موارد نگاه ما به کار ادبی را تصحیح کرد. مهمترین تفاوت فعالیت ما با دیگر نهادها در این است که کارهای انجام شده در شهرستان ادب مبتنی برشناخت، محبت و عشق به ادبیاتی است که در یکی از جایگاه های محوری در یک منظومه فکری قرار دارد. کار ادبی ما از این جنس است که امیدواریم و دعا میکنیم که به درد قبر و قیامت ما بخورد و اعتقاد ما بر این بود که ما موظف به انجام این کار هستیم. شناخت درست باعث میشود نگاه جامع و مانع داشته باشیم و شاعر و نویسنده را در یک فرایند ببینیم. در نتیجه مانع فعالیتهای بیهوده و حاشیهای میشود. مانع اتلاف بودجه میشود. در حالی که متأسفانه بسیاری از فعالیتهای فرهنگی و ادبی چون مبتنی بر شناخت نیست، بودجهمحور است.